Na Węgrzech, w Hiszpanii, we Włoszech i w Izraelu przeprowadzono serię doświadczeń, której zadaniem była ocena konkretnego wpływu azotanu potasu na współczynniki wydajności i jakości w przetwórstwie pomidorów (Lycopersicon esculentum Mill.). Na Węgrzech wykazano, że 92 kg ha-1 zaprawionego za pomocą K2O (tlenku potasu) podanego w postaci azotanu potasu (NOP) przewyższyło wydajnością zastosowanie chlorku potasu (MOP) i siarczanu potasu (SOP), opierając dane na wartości całkowitego plonu handlowego (12,8% powyżej poziomu kontrolnego) (rys. 1), średniej wagi owoców (3,9% powyżej poziomu kontrolnego) i zawartości masy suchej (26,1% powyżej poziomu kontrolnego). W Hiszpanii nawożenie rzędowo-wgłębne z użyciem 92 kg ha-1 K2O (tlenku potasu) podanego w postaci azotanu potasu (NOP) poprawiło wydajność roślin przez zwiększenie średniego plonu roślin, stopnia w skali °Brix oraz średniej wagi owoców o, odpowiednio, 25%, 5,13% i 5,15%. Plon całkowity zwiększył się z 59 na 70 t ha-1 (rys. 2). W efekcie zwiększenie przychodów hodowców zdecydowanie przewyższyło koszty krańcowe związane z nawozami. We Włoszech zastosowanie 260 kg ha-1 K2O (tlenku potasu) okazało się najefektywniejsze (plon całkowity =187 t ha-1), gdy 70% dozowanej ilości podano w postaci azotanu potasu przez nawadnianie użyźniające w okresie wegetacyjnym. Ten rodzaj pielęgnacji pozwolił na wygenerowanie wyższych plonów w porównaniu do zastosowania nawozów wieloskładnikowych NPK lub PK w pełnych dawkach w ramach pojedynczego cyklu pielęgnacji przed przesadzeniem (odpowiednio 156 t ha-1lub 177 t ha-1) (rys. 2). Dodatkowe korzyści związane z pielęgnacją przez nawadnianie użyźniające to większy udział owoców klasy I oraz zwiększenie średniej wagi owoców, mimo zauważalnej redukcji stopnia w skali °Brix. Autorzy opracowania zauważyli, że doświadczenia z Izraela wykazały wypukłą krzywą paraboliczną reakcji związanej z wydajnością i stężeniem likopenu w pomidorach dla 4 różnych odmian uprawnych względem stężenia potasu w pożywce mineralnej. Stężenie likopenu wynoszące 207 mg kg-1 w świeżej masie owoców uzyskano dla stężenia potasu w pożywce mineralnej równego 8 meq L-1. Najwyższe stężenia likopenu zaobserwowano przy suchej masie owoców wynoszącej 4,5% lub więcej. Wykazano, że azotany są najskuteczniejszą formą azotu do uzyskania maksymalnego stężenia likopenu w świeżych owocach (rys. 2).
|
Rysunek 1. Wpływ różnych źródeł potasu na całkowity plon pomidorów na Węgrzech. |
Rysunek 2. Zwiększenie plonu (%) przez zastosowanie azotanu potasu w przetwórstwie pomidorów. We Włoszech przeprowadzono jedynie porównania nawozu bazowego względem użycia 70% nawozu KNO3 w ramach nawadniania użyźniającego. W odniesieniu do Izraela przeprowadzono porównania korzyści z użycia samego azotanu względem kombinacji azotanu i amonu. |
